top of page
Διονύσιος Σολωμός.jpg

Διονύσιος Σολωμός

ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ

Νικόλαος Μάντζαρος.jpg

Νικόλαος Μάντζαρος

Ο Εθνικός Ύμνος

Κουσντίπ Πουρεβάλ

και

Χαρσουμπντίπ Πουρεβάλ

Σε γνωρίζω από την κόψη

του σπαθιού την τρομερή,

 σε γνωρίζω από την όψη 

που με βία μετράει τη γη.

Απ' τα κόκαλα βγαλμένη

των Ελλήνων τα ιερά,

και σαν πρώτα ανδρειωμένη,

χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

 

Ο εθνικός ύμνος είναι παρμένος από το ποίημα του Διονύσιου Σολωμού «Ύμνος εις την Ελευθερίαν», το οποίο γράφτηκε από τον ποιητή σε ηλικία 25 χρονών στην Ζάκυνθο. Αρχικά, ήταν γραμμένο στην ιταλική γλώσσα και μετέπειτα τον Μάιο του 1823 στα ελληνικά σε μια περίοδο ιδιαίτερης έξαρσης της ελληνικής επανάστασης.

 

Το ποίημα αποτελείται από 158 στροφές και συνδυάζει  στοιχεία από τον ρομαντισμό αλλά και τον κλασικισμό, ενώ στην μεγαλύτερη του έκταση αναφέρεται στην μάχη της Τριπολιτσάς, της Κορίνθου και στην πολιορκία του Μεσολογγίου. Το ποίημα ήταν τόσο σπουδαίο που η φήμη του ξεπέρασε γρήγορα τα στενά όρια της Ζακύνθου και δημοσιεύθηκε αρχικά στο Μεσολόγγι στην εφημερίδα 《Ελληνικά χρόνια》, ενώ στη συνέχεια ακολούθησαν και άλλες δημοσιεύσεις σε πολλές εφημερίδες.

 

Το 1824 μεταφράστηκε μέρος του στα αγγλικά και ολόκληρο στα γαλλικά. Το 1828 μελοποιήθηκε από τον κερκυραίο μουσικό Νικόλαο Μάντζαρο για μια τετράφωνη ανδρική χορωδία και από τότε ακουγόταν με ενθουσιασμό σε εθνικές εορτές, αλλά και στα σπίτια των Κερκυραίων αστών  και αναγνωρίστηκε στη συνείδηση των Ιονίων ως άτυπος ύμνος της Επτανήσου.

 

Το 1865 ο βασιλιάς Γεώργιος Α’ επισκέφτηκε την Κέρκυρα για να παρευρεθεί στις εκδηλώσεις της ένωσης των Επτανήσων με την Ελλάδα. Εκεί άκουσε την μελοποίηση του ύμνου από μια χορωδία και εντυπωσιάστηκε τόσο που με βασιλικό Διάταγμα στις 4 Αυγούστου του 1865 το χαρακτήρισε 《επίσημον εθνικόν άσμα》 και δόθηκε εντολή στους ξένους πρέσβεις, ώστε να ανακρούεται και από τα ξένα πλοία στις περιπτώσεις απόδοσης τιμών προς τον βασιλιά της Ελλάδας ή την ελληνική σημαία . Και από το 1865 θεωρείται εθνικός ύμνος της Ελλάδας αλλά και της Κύπρου, από το 1966.


ΠΗΓΕΣ:

http://www.presidency.gr/proedria/ethnikos-ymnos-ths-ellados/

http://mikropragmata.lifo.gr

Το 1821 μέσα από τη ματιά των περιηγητών

Σωτηρία Χατζηιωάννου

                Οι ξένοι ζωγράφοι που αποτύπωσαν τους Έλληνες αγωνιστές.

 

Πώς ξέρουμε τη μορφή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ή του Ανδρέα Μιαούλη; Πώς ενέπνευσε η Ελληνική Επανάσταση τους Ευρωπαίους λόγιους;

Οι ζωγράφοι Έλληνες, ξένοι και περιηγητές που θέλησαν να αποτυπώσουν στον καμβά τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των επαναστατημένων αγωνιστών ευθύνονται για το γεγονός πως έχουμε μια «εικόνα» των προσώπων που έγραψαν ιστορία. Από τον Adam Friedel μέχρι τον Ambrois Louis πολλοί ήταν οι γνωστοί καλλιτέχνες της εποχής, που εμπνεύστηκαν, παρακίνησαν αλλα και σόκαραν τους Ευρωπαίους με τα έργα τους για την Επανάσταση του 1821.

 

Αρχικά όμως τι ήταν οι περιηγητές και πώς ονομάζονταν τα έργα τους;

Οι περιηγητές και οι καλλιτέχνες που ταξίδευαν εκείνη την εποχή στην Ελλάδα γοητεύτηκαν από τη γη και αποφάσισαν να την απεικονίσουν στον καμβά. Με το ξέσπασμα λοιπόν της επανάστασης το 1821 πολλοί φοιτητές, ρομαντικοί ποιητές, στρατιωτικοί, ιδεολόγοι, προστρέχουν να υπερασπιστούν τους Έλληνες. Οι περισσότεροι ζωγράφοι περιηγητές εκείνης της εποχής έφτιαχναν πίνακες ζωγραφικής που ονομάζονταν γκραβούρες. Η λέξη “γκραβούρα” προέρχεται από τη Γαλλική λέξη “Gravure”, που σημαίνει  χάραξη. Γκραβούρα ονομάζεται η καλλιτεχνική αναπαράσταση εικόνων σε τόνους του λευκού και του μαύρου και είναι η πρώτη γραφική τέχνη που αναπτύχθηκε.

 

Οι περιηγητές της εποχής.

 

 Ένας από αυτούς ήταν ο Γάλλος περιηγητής Εμίλ ντε Λανσακ που εμπνεύστηκε από την Έξοδο του Μεσολογγίου τον πίνακα «Η αυτοθυσία της μάνας». Τον οποίο έφτιαξε το 1827.

 

 Ένας άλλος ζωγράφος που ζωγράφισε την Ελλάδα και τους ανθρώπους της εποχής ήταν ο Γάλλος Λουί Ντιπρέ. Ο Ντιπρέ το 1819 ζωγραφίζει τον Νικόλαο Μητρόπουλο να υψώνει τη σημαία στo φρούριο των Σαλώνων.

Ενώ κατά το διάστημα 1828-1831 ζωγραφίζει την προσωπογραφία του Δημήτρη Μαυρομιχάλη, όταν αυτός σπούδαζε στο Παρίσι ως υπότροφος του Ιωάννη Καποδίστρια.

Επίσης, μας σώζει μια χαρακτηριστική λιθογραφία του Κωνσταντίνου Κανάρη, μετέπειτα πρωθυπουργού της Ελλάδος αλλά και μια χαρακτηριστική απεικόνιση των συναισθημάτων ενός Έλληνα, που οι ιστορικοί τέχνης αποδίδουν στον Ανδρέα Λόντο, φίλο του Λόρδου Βύρωνα.

Το πρόσωπο και η στάση του σώματος προδίδουν κούραση, ίσως και θλίψη για κάποιο δυσάρεστο νέο.

“Ο Oρεσίβιος” του Βαυαρού ζωγράφου Καρλ Χαγκ με τη χαρακτηριστική εκφραστικότητα , ο Έλληνας πολεμιστής που από τα βουνά διαβαίνει τους δρόμους της ελευθερίας. Βλέμμα αποφασισμένο, ανυπότακτο, θέληση θεριεμένη, στάση σώματος ετοιμοπόλεμη, τοπίο μισογκρεμισμένο, ερείπια αρχαιοελληνικού ναού να υπερτονίζουν την πολλαπλή τραγωδία. 

Ο Φρίντελ έφθασε στην Ελλάδα σχεδόν αμέσως μετά την έναρξη της Επανάστασης. Κατά την άφιξη παρουσίασε τον εαυτό του ως συνταγματάρχη και βαρόνο Φρίντελ φον Φρίντελσμπουργκ και εισήλθε στο περιβάλλον του Δημήτρη Υψηλάντη. Αλλά οι δηλώσεις του αντεκρούστηκαν από έναν Δανό ευγενή. Όταν οι προσδοκίες του για σταδιοδρομία στον στρατό διαλύθηκαν, ο Φρίντελ έδειξε το ταλέντο του στο πεδίο της ζωγραφικής. Τα 24 πορτρέτα ηγετών της Επανάστασης του Φρίντελ ενίσχυσαν τις προσπάθειες των Φιλελληνικών Επιτροπών για την προώθηση της Ελληνικής υπόθεσης στην Ευρώπη.

ΠΗΓΕΣ:

sansimera.gr

travelogues.gr

ektos-ylhs.gr

wikipedia.org

Η μάχη στα Δερβενάκια

Η μάχη στα Δερβενάκια

Κολοκοτρωνησ.jpg

Πορτρέτο του Θ. Κολοκοτρώνη

Επιστολή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη .

Επιστολή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη .

ταμπουρια.jpg

Η μάχη στα Δερβενάκια.Θεόδωρος Βρυζάκης

Η Μάχη στα Δερβενάκια

Ευάγγελος Τούρτας

    Η μάχη στα Δερβενάκια ήταν μία από τις σημαντικότερες μάχες του αγώνα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας, καθώς έλαβε χώρα σε μια πολύ κρίσιμη συγκυρία, όταν ο Μαχμούτ Πασά, περισσότερο γνωστός ως Δράμαλης είχε φθάσει στην Πελοπόννησο με ισχυρή δύναμη 25.000 ανδρών και απειλούσε να διαλύσει την επανάσταση.

Η μάχη δόθηκε στις 26 Ιουλίου 1822, σε δύο από τα τέσσερα μικρά ορεινά περάσματα (δερβενάκια), μεταξύ Κορίνθου και κοιλάδας Άργους. Άλλο αποτέλεσμα της μάχης αυτής ήταν η ενίσχυση της φήμης του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, η οποία φόβισε τους τότε πολιτικούς αντιπάλους του.

    Στις αρχές Ιουλίου του 1822 ο Σουλτάνος, σε πλεονεκτική θέση μετά την εξολόθρευση του Αλή Πασά, είχε στρέψει την προσοχή του στους επαναστατημένους Έλληνες. Χωρίς να συναντήσει την παραμικρή αντίσταση στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα, ο Δράμαλης με 25.000 άνδρες προέλασε ταχύτατα και στις 6 Ιουλίου στρατοπέδευσε στην Κόρινθο. Βασικός του στόχος ήταν η ανακατάληψη της Τριπολιτσάς και η κατάπνιξη της Επανάστασης στο Μοριά (Πελοπόννησος) με τη βοήθεια του στόλου, που θα κατέπλεε στον Αργολικό Κόλπο.

    Παρακούοντας τους τοπικούς Τούρκους ηγέτες, οι οποίοι τον συμβούλευσαν να κάνει ορμητήριό του την Κόρινθο κι έχοντας μεγάλη εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του, ο Δράμαλης διέταξε τον στρατό του να προελάσει προς το Ναύπλιο για να λύσει την πολιορκία του. Αφού κατέλαβε τον Ακροκόρινθο, έφθασε ανενόχλητος στο Άργος και στρατοπέδευσε έξω από την πόλη στις 12 Ιουλίου. Οι επαναστάτες πιάστηκαν στον ύπνο και δεν μπόρεσαν να υπερασπίσουν τα μεταξύ Κορίνθου και Άργους στενά, από τα οποία διήλθε η τουρκική στρατιά.

    Μόλις μαθεύτηκε ότι ο Δράμαλης με τον στρατό του πλησιάζει στο Άργος, επικράτησε μεγάλη σύγχυση στους Έλληνες, ιδιαίτερα μάλιστα όταν πληροφορήθηκαν τη λύση της πολιορκίας του Ναυπλίου.

    Τη δύσκολη αυτή στιγμή όρθωσε το ανάστημά του ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο κήρυξε πανστρατιά, ενώ με δραστήρια μέτρα και συντονισμένες ενέργειες κατόρθωσε να περιορίσει τον στρατό του Δράμαλη στην Αργολίδα και να ματαιώσει την πορεία του προς την Τριπολιτσά. Τα μέτρα του Κολοκοτρώνη εστιάστηκαν στην κατάληψη στρατηγικών θέσεων στην Αργολίδα (κυριότερη απ’ όλες ήταν η Λάρισα, η αρχαία Ακρόπολη του Άργους) και στην τακτική της «καμμένης γης» που εφάρμοσε, δημιουργώντας οξύ επισιτιστικό πρόβλημα στους εισβολείς.

    Ο Δράμαλης δεν μπορούσε να προχωρήσει προς την Τριπολιτσά χωρίς να έχει εξασφαλισμένα τα νώτα του. Έχασε πολύτιμο χρόνο με την πολυήμερη πολιορκία του φρουρίου του Άργους και οι άνδρες του εγκλωβίστηκαν εκεί, έχοντας εξαντλήσει τα αποθέματα τροφών τους και χωρίς να έχουν δυνατότητα ανεφοδιασμού. Συνειδητοποιώντας τη δύσκολη κατάσταση, ο Δράμαλης αποφάσισε να επιστρέψει στην Κόρινθο, ελπίζοντας σε βοήθεια από τον Χουρσίτ Πασά της Λάρισας, τον Γιουσούφ Πασά της Πάτρας ή από τον στόλο.

    Το σχέδιο υποχώρησης του Δράμαλη έγινε αντιληπτό από τον Κολοκοτρώνη και παρά τις διαφωνίες των προκρίτων, έσπευσε να καταλάβει τις στενές διαβάσεις που οδηγούσαν από το Άργος στην Κόρινθο, με 2.500 άνδρες. Δεν θα άφηνε για δεύτερη φορά τις στενωπούς αφύλακτες, όπως είχε γίνει κατά την προέλαση του Δράμαλη.

 

    Στις 26 Ιουλίου 1822 στα στενά των Δερβενακίων, κοντά στη Νεμέα, οι Τούρκοι υπέστησαν δεινή ήττα, χάνοντας πάνω από 3.000 άνδρες. Στη μάχη εκτός του Κολοκοτρώνη διακρίθηκαν ο Δημήτριος Υψηλάντης, ο Παπαφλέσσας και ιδιαιτέρως ο Νικήτας Σταματελόπουλος, γνωστότερος ως Νικηταράς, που έλαβε το προσωνύμιο Τουρκοφάγος Ο Δράμαλης και οι εναπομείναντες άνδρες του προσπάθησαν να διαφύγουν την επομένη από την κλεισούρα του Αγιονορίου. Όμως, ο Νικηταράς, ο Υψηλάντης και ο Παπαφλέσσας ήταν κι εκεί για να προκαλέσουν νέες βαριές απώλειες στον Δράμαλη στις 28 Ιουλίου.

    Ο υπερήφανος στρατηλάτης, που είχε αρκετές συμπάθειες μεταξύ των Ελλήνων οπλαρχηγών για το ήπιο του χαρακτήρος του και τις ικανότητές του, ήταν ένα ανθρώπινο ράκος, αναλογιζόμενος τις συνέπειες από την οργή του Σουλτάνου. Με τα υπολείμματα του στρατού του έφθασε στην Κόρινθο, όπου στα τέλη Οκτωβρίου πέθανε από την απογοήτευσή του. Ο θριαμβευτής Κολοκοτρώνης ανακηρύχθηκε από την Κυβέρνηση Αρχιστράτηγος της Πελοποννήσου, κατ’ απαίτηση των οπλαρχηγών. Η Επανάσταση όχι μόνο είχε διασωθεί, αλλά είχε αποκτήσει ισχυρά θεμέλια, χάρη στο σχέδιο και την τακτική του Γέρου του Μοριά.

ΠΗΓΕΣ:

www.sansimera.gr

 Οι γιατροί   της Επανάστασης 

Δήμητρα Συμπάρδη

    Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας αρκετοί νέοι από διάφορες περιοχές της υπόδουλης Ελλάδος, προερχόμενοι σχεδόν αποκλειστικά από εύπορες αστικές οικογένειες, έσπευδαν σε πανεπιστήμια ευρωπαϊκών πόλεων για να σπουδάσουν, κατά προτίμηση Ιατρική, γιατί κατά τον Κοραή «…θηριώδες έθνος εις μόνους τους ιατρούς αναγκάζεται να υποκρίνεται κάποιαν ημερότητα».

    Τα Πανεπιστήμια επιλογής των Ελλήνων για ιατρικές σπουδές ήταν, κυρίως, της Πάδοβας, της Παβίας, της Πίζας και της Βιέννης, από τα οποία οι αποφοιτούντες με διπλώματα  που έφεραν την αναφορά  προσπαθούσαν να βοηθήσουν με κάθε τρόπο την υπόδουλη πατρίδα και να συνδράμουν στον αγώνα.

    Από τους επιστήμονες ιατρούς, λίγοι σχετικά, επέλεξαν να εμπλακούν στο ένοπλο σκέλος της εθνεγερσίας και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους αγωνιστές της επανάστασης. Όσοι τελικά ενεπλάκησαν, ασχολήθηκαν περισσότερο με την αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων και ελάχιστα με τη φροντίδα τραυμάτων και κακώσεων, με συνέπεια η ιατρονοσηλευτική περίθαλψη να στηριχθεί σε φιλέλληνες αλλοδαπούς ιατρούς και κυρίως στους λεγόμενους πρακτικούς ή εμπειρικούς ιατρούς, οι οποίοι δεν είχαν καμία σχέση με τους κομπογιαννίτες και τους τσαρλατάνους.

    Στην υπόδουλη Χώρα λοιπόν, στα πρώτα χρόνια της Επανάστασης, υπήρχαν κυρίως  πρακτικοί ή εμπειρικοί ιατροί που ασκούσαν τη λεγόμενη «Δημώδη Ιατρική», και ήταν ιδιαίτερα επιδέξιοι, κυρίως,  στην ανάταξη εξαρθρωμάτων και καταγμάτων, στην περιποίηση τραυμάτων και στην πραγματοποίηση μικροεπεμβάσεων, με συνέπεια να καλούνται και «ιατροχειρουργοί» αλλά επίσης, «ιατροφαρμακοποιοί», γιατί, εκτός των ιατρικών πράξεων, παρασκεύαζαν φάρμακα και συνέλεγαν βότανα, τα οποία χορηγούσαν, κατά περίπτωση, σε ασθενείς και τραυματίες.

     Η μετάδοση των γνώσεων και των εμπειριών στην άσκηση της πρακτικής ιατρικής ήταν συνήθως οικογενειακή υπόθεση και περνούσε από τον πατέρα στα παιδιά του. Πρέπει, όμως, να επισημανθεί η λειτουργία πρακτικών ιατροφαρμακευτικών σχολείων στην Αθήνα, το Καρπενήσι, τη Σπάρτη, τη Χίο και αλλού, στα οποία διδάσκονταν σχετικά μαθήματα. Ένα τέτοιο ιατροφαρμακευτικό σχολείο ιδρύθηκε στο Μυστρά από τον Παναγιώτη Γιατράκο πριν από την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα.

       Παράλληλα με τους επιστήμονες και τους πρακτικούς ιατρούς ασκούσαν ιατρικές πράξεις και χορηγούσαν φαρμακευτικά παρασκευάσματα, κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα, κομπογιαννίτες και τσαρλατάνοι. Οι κομπογιαννίτες και οι τσαρλατάνοι ήταν ψευτογιατροί με ενδιαφέρον αποκλειστικά επικεντρωμένο στο οικονομικό όφελος και με τάση να περιαυτολογούν για τις θεραπευτικές τους επιτυχίες σε βαθμό τερατολογίας.  

     Οι κομπογιαννίτες και οι τσαρλατάνοι είχαν, επίσης, τα προσωνύμια «Βικογιατροί», συγκέντρωναν βότανα από την κοιλάδα του Βίκου ή «Ματσοκάριδες» γιατί κρατούσαν ρόπαλο (mazuca), κυρίως, για να αμύνονται από τις επιθέσεις των συγγενών του ασθενούς. Η θεραπευτική αγωγή που συνιστούσαν, απαιτούσε αφενός, υλικά για την παρασκευή φαρμάκων, τα οποία ήταν σχεδόν αδύνατο να εντοπιστούν και αφετέρου, υιοθέτηση οδηγιών ιδιαίτερα πολύπλοκων στην εφαρμογή τους.

ΠΗΓΕΣ:

https://chilonas.files.wordpress.com/2018/03/cf85ceb3ceb5ceb9cebfcebdcebfcebcceb9cebaceb7-cf86cf81cebfcebdcf84ceb9ceb4ceb1-cebaceb1ceb9-cf80ceb5cf81ceb9ceb8ceb1cebbcf88ceb7-cf84.pdf

https://www.iefimerida.gr/stories/giatroi-1821-spoydagmenoi-kai-kompogiannites

https://www.istorikathemata.com/2011/03/1821.html

Λάζαρος Ε.Βλαδίμηρος (2014).Γιατροί κ Ιατρική στην επανάσταση του 1821.Γλύφα Βαρθολομιού Ηλείας:Εκδόσεις Μπαλτά.

Ιατροφαρμακευτική φροντίδα και περίθαλψη μαχητών και αμάχων

Δήμητρα Συμπάρδη

     Είναι γνωστό ότι, κατά τα πρώτα χρόνια της Επανάστασης, οι συνεχείς προσπάθειες και πρωτοβουλίες για την εξασφάλιση πόρων και εφοδίων για τον Αγώνα, δεν περιελάμβαναν ιδιαίτερη μέριμνα, για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των μαχητών και την ιατροκοινωνική προστασία των αμάχων.

   

      Η παρεχόμενη υγειονομική φροντίδα και περίθαλψη, κατά την περίοδο της εθνικής παλιγγενεσίας, ήταν ανάλογη με το υφιστάμενο επίπεδο των ιατρικών γνώσεων της εποχής. Ιατρικές πράξεις και διαδικασίες όπως είναι η χορήγηση αναισθησίας, η μετάγγιση αίματος, η ασηψία, η αντισηψία και άλλες, ήταν παντελώς άγνωστες και η συνεισφορά του υγειονομικού προσωπικού στην περίθαλψη των τραυματιών και των ασθενών υποτυπώδης.

  Στα πεδία των μαχών οι ελαφρά τραυματισμένοι ετύγχαναν φροντίδας, επί τόπου, από τους συμπολεμιστές τους, ενώ οι φέροντες βαριά τραύματα διακομίζονταν προς νοσηλεία σε μοναστήρια όπως η Μονή του Ομπλού, της Βελανιδιάς και άλλες και αργότερα σε υποτυπώδη νοσοκομεία, τα οποία εν τω μεταξύ είχαν αρχίσει να συγκροτούνται.  

   Η φροντίδα των τραυμάτων περιλάμβανε καθαρισμό της εξωτερικής τους επιφάνειας με ρακή και εισαγωγή στο εσωτερικό τους αλοιφής παρασκευασμένης από λεύκωμα αυγού αναμεμιγμένου με κοινό λάδι και ρακή. Στη συνέχεια ετίθετο επί του τραύματος αλοιφή παρασκευασμένη από σαπούνι και ρακή και ακολουθούσε, κατά διαλείμματα η επίβρεξή του με ρακή, που φαίνεται ότι ήταν θεραπευτικό μέσο συνεχούς χρήσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις απολύμαναν την πληγή με καυτό λίπος.

Φάρμακα

Τα φάρμακα, τα οποία χρησιμοποιούσαν οι επιστήμονες ιατροί και πολλοί από τους εμπειρικούς, ήταν κυρίως δρόγες (αλόη, θεριακή, κάρδαμο, κίνα, πιπερόριζα, σαμπούκο, σαρκοτρόφι, σίλφιο κ.ά.), η χρήση των οποίων ανάγεται στην εποχή του Διοσκουρίδη και η εντόπισή τους είναι εύκολη στη χλωρίδα της ελληνικής υπαίθρου.

   Ήταν, επίσης, ορισμένες φαρμακευτικές και χημικές ουσίες (άλας αψινθίας, βόραξ, γόμμα Αραβική, εμετική τρυξ, μίνιον, νίτριον, οξύμελι κ.ά.) και διάφορα σκευάσματα (balsamo di Tolu, elixir propriepatis, laudano di Barbaro κ.ά.), τα οποία προμηθεύονταν, όταν είχαν τη δυνατότητα, από την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, τα Επτάνησα και την Τεργέστη.

   Εκτός των προαναφερθέντων δρογών, φαρμακευτικών και χημικών ουσιών, παρασκευάζονταν και ορισμένα φάρμακα βασισμένα σε μυστικές συνταγές, κυρίως από διάφορους εμπειρικούς γιατρούς, κομπογιαννίτες και τσαρλατάνους, οι οποίοι μετέδιδαν το μυστικό της σύνθεσης και της παρασκευής μόνο στους απογόνους τους.

ΠΗΓΕΣ:

Λάζαρος Ε.Βλαδίμηρος (2014).Γιατροί κ Ιατρική στην επανάσταση του 1821.Γλύφα Βαρθολομιού Ηλείας:Εκδόσεις Μπαλτά.

https://chilonas.files.wordpress.com/2018/03/cf85ceb3ceb5ceb9cebfcebdcebfcebcceb9cebaceb7-cf86cf81cebfcebdcf84ceb9ceb4ceb1-cebaceb1ceb9-cf80ceb5cf81ceb9ceb8ceb1cebbcf88ceb7-cf84.pdf

https://www.iefimerida.gr/stories/giatroi-1821-spoydagmenoi-kai-kompogiannites

https://www.istorikathemata.com/2011/03/1821.html

Η Φιλική Εταιρεία: Οι γυναίκες είχαν ρόλο σε αυτήν;

Ειρήνη Χρυσάφη

Τι ήταν η Φιλική Εταιρεία και ποιος ο σκοπός της ίδρυσής της;

 

  Η Φιλική Εταιρία ήταν μια μυστική οργάνωση, που αποσκοπούσε κυρίως στην αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και στην απελευθέρωση των Ελλήνων και εν γένει των χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που διαβιούσαν στη Βαλκανική.

 

 

 

Πού και πότε ιδρύθηκε;

 

  Ο ακριβής χρόνος ίδρυσης της Εταιρείας παραμένει ασαφής, με επικρατέστερη χρονολογία το 1814. Ο τόπος ίδρυσής της ήταν στην Οδησσό της σηµερινής Ουκρανίας.

Ποιοι ήταν οι ιδρυτές της;

  Την πρωτοβουλία για την ίδρυση της Εταιρείας στην Οδησσό πήραν τρεις άνδρες όχι ιδιαίτερα επιφανείς ή πλούσιοι, τρεις έμποροι με επαναστατική προπαιδεία: ο Νικόλαος Σκουφάς από το Κομπότι Άρτας, ο Αθανάσιος Τσακάλωφ από τα Ιωάννινα και ο Εμμανουήλ Ξάνθος από την Πάτμο. Καίριο ρόλο στην ίδρυση της Εταιρείας θεωρείται ότι διαδραμάτισε και ένα τέταρτο πρόσωπο, ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος.

Τα μέλη της εταιρείας

  Η Εταιρεία, αφενός λόγω του κυρίαρχου τότε στην Ευρώπη απολυταρχικού πνεύματος και αφετέρου λόγω των ελεγκτικών μέτρων που φρόντιζαν να λαμβάνουν οι οθωμανικές Αρχές, είχε στην αρχική φάση της λειτουργίας της ένα σχετικά μικρό αριθμό μελών (προπάντων, εμπόρους), ενώ δεν κατάφερε να αποκτήσει βαθιές ρίζες στα μείζονος σημασίας εμπορικά και πνευματικά κέντρα του ελληνισμού (η δράση της περιορίστηκε κυρίως στη Ρωσία και στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες).

Τι έκαναν για να αυξηθούν τα μέλη της;   

  Οι ιδρυτές της, για να προσελκύσουν ένα μεγαλύτερο αριθμό μελών, άφηναν να εννοηθεί ότι ο Ιωάννης Καποδίστριας, δεύτερος υπουργός εξωτερικών της Ρωσίας (μαζί με τον Καρλ Νέσελροντ),αλλά και ο ίδιος ο τσάρος Αλέξανδρος Α’ ήταν μέλη της Αόρατης ή Ανώτατης Αρχής της Εταιρείας, που καθοδηγούσε τα μέλη των κατώτερων βαθμών.

Ο ρόλος των γυναικών

 

  Ο αριθμός των γυναικών μελών στην Φιλική εταιρεία ήταν εξαιρετικά περιορισμένος. Κατά βάση αποκλείονταν. Η Κυριακή Ναύτη αποτελούσε κάποια από τις εξαιρέσεις, μαζί με αυτές των Μαντώ Μαυρογένους, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Δόμνα Βισβίζη, η κυρά-Βασιλική (η γνωστή ευνοούμενη του Αλή Πασά), χωρίς όμως η μύησή τους να προκύπτει ως πραγματικό γεγονός από πρωτογενείς ιστορικές πηγές.

ΠΗΓΕΣ:

  1. www.tovima.gr

  2.  cdn.slidesharecdn.com

  3. ebooks.edu.gr

  4. Σχολικό βιβλίο Γ γυμνασίου (Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία)

Ορκομωσία Κολοκοτρώνη"Όρκος". Ορκωμοσία φιλικού, πιθανόν του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη. Ελαιογραφία σε ξύλο του Διονυσίου Τσόκου, 1849.

Κυριακή Ναύτη

"Άρωμα γυναίκας" στη Φιλική Εταιρεία

Ειρήνη Χρυσάφη

Ποια ήταν η Κυριακή Ναύτη και πώς εμπλέκεται με την Εταιρεία;

  Ένα χρόνο πριν από την έναρξη της ελληνικής επανάστασης τον Μάρτιο στη Σμύρνη, στο αρχοντικό  του γιατρού Μιχαήλ Ναύτη πραγματοποιούνται ανελλιπώς  συναντήσεις των Φιλικών της μικρασιατικής πόλης. Η γυναίκα του Ναύτη, αγνοώντας έως εκείνη τη στιγμή τον σκοπό των συγκεντρώσεων, ανακαλύπτει το μυστικό του άντρα της. Οι επιλογές ήταν δύο ή ο θάνατος ή μύηση στην Εταιρεία.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ας το πιάσουμε από την αρχή

  Στα μικρασιατικά παράλια, η Φιλική Εταιρεία είχε σημαντική δράση. Ένας από τους κύριους μυητές ήταν ο έμπορος Α. Στρατηγόπουλος, ο οποίος είχε καταγωγή από τη Σμύρνη. Στη Σμύρνη κατοικούσε και ο γιατρός Μιχαήλ Ναύτης. Όταν ο Ναύτης έγινε μέλος της Φιλικής, στο σπίτι του γίνονταν συχνά συναντήσεις με υπόλοιπα μέλη της οργάνωσης. Σε καμία όμως από αυτές τις συναντήσεις δεν επιτρεπόταν να συμμετέχει η σύζυγος του ιατρού, Κυριακή, ενώ ο Μιχαήλ δεν της εκμυστηρευόταν ποτέ το περιεχόμενο των συζητήσεων.

Η δράση της Κυριακής Ναύτη

  Στις αρχές του 1820, η Κυριακή Ναύτη ανησυχούσε μήπως ο άνδρας της είχε προβλήματα με τις τουρκικές αρχές. Ένα βράδυ αποφάσισε να μπει κρυφά στο γραφείο του. Σηκώθηκε, ξεκλείδωσε την πόρτα και άνοιξε τον χαρτοφύλακα του συζύγου της. Βρήκε χιλιάδες έγγραφα της Φιλικής Εταιρείας, τα περισσότερα από τα οποία όμως ήταν αποκρυπτογραφημένα. Η Κυριακή, αφού κατάφερε να διαβάσει ότι μπορούσε, ξέσπασε σε δυνατά κλάματα. Εκείνη την ώρα ο άντρας της κοιμόταν αλλά τον ξύπνησαν οι φωνές της γυναίκας του. Μόλις ο Μιχαήλ Ναύτης αντίκρισε τη γυναίκα του να ψάχνει τα απόρρητα έγγραφα, τρομοκρατήθηκε.

Ο όρκος σιωπής των Φιλικών και το δίλημμα

  Ο όρκος των Φιλικών ήταν μυστικός και μάλιστα ένα από τα άρθρα του έλεγε: «Ορκίζομαι να μην φανερώσω το παραμικρόν από τα σημεία και τους λόγους της Εταιρείας, μήτε να σταθώ κατ’ ουδένα λόγον η αφορμή του να καταλάβωσιν άλλοι ποτέ ότι γνωρίζω περί τούτων, μήτε εις συγγενείς μου, μήτε εις πνευματικόν ή φίλον μου…» Για εκείνον υπήρχαν δύο λύσεις. Είτε η γυναίκα του να πεθάνει είτε να μυηθεί στην οργάνωση. Ο Ναύτης μετά το συμβάν την κλείδωσε σε ένα δωμάτιο, και ζήτησε να αποφασίσει η επιτροπή των Φιλικών της Σμύρνης περί του πρακτέου. Η επιτροπή αποφάσισε να την εντάξει  στους κόλπους της Φιλικής Εταιρείας, αφού πρώτα ορκιστεί και καταβάλει από την προσωπική της περιουσία τρεις χιλιάδες γρόσια.

Η σημαντική συνεισφορά της στην Φιλική Εταιρεία.


  Η Κυριακή Ναύτη πέρα από το χρηματικό ποσό που κατέβαλε στη Φιλική Εταιρεία πρόσφερε μεγάλες υπηρεσίες στην Φιλική όχι μόνο ως φύλακας των εγγράφων και των μυστικών της αλλά κυρίως ως διοργανώτρια και συντονίστρια, μαζί με τον άντρα της, των εράνων που διενεργούσε η επιτροπή των Φιλικών της Σμύρνης. Ήταν μία από τις λιγοστές γυναίκες της εποχής που διέθεταν στοιχειώδη μόρφωση, παρέδιδε μαθήματα στα παιδιά της και ενδιαφέρθηκε για την ίδρυση σχολείου.

Πηγές:

¨Εγγραφο Φιλικής Εταιρείας.jpg

Κάντε click στο video 

Οι ΄"άγνωστες" γυναίκες της Ελληνικής Επανάστασης

Βασιλική Τσάγκουρνα

  Η συνεισφορά των γυναικών στην ελληνική επανάσταση του 1821 δεν έχει αναδειχθεί σε όλο της το φάσμα μέσα από την σύγχρονη ιστορία , παρότι τα δημοτικά τραγούδια , οι μαρτυρίες περιηγητών της εποχής και πολλά εικαστικά έργα αναδεικνύουν διαχρονικά τον σημαντικότατο ρόλο τους σε όλη τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα.

  Οι γυναίκες κυρίως στον πολεμικό αγώνα έλαβαν μέρος σε βοηθητικές υπηρεσίες με κύριο αντικείμενο την μεταφορά εφοδίων στα στρατόπεδα καθώς και την μεταφορά και την νοσηλευτική φροντίδα των τραυματιών και ασθενών αγωνιστών.

 Μερικά ονόματα διάσημων γυναικών που συνέβαλλαν οικονομικά και ρίχτηκαν στην μάχη είναι η Μαντώ , Μπουμπουλίνα , η Ελισάβετ Υψηλάντη , η Χαρίκλεια Δασκαλάκη , η Κωνσταντίνα Ζαχαριά, η Μαριγώ Ζαραφοπούλα, Τέλος η Ευανθία Καϊρη, σημαίνουσα προσωπικότητα, συγγραφέας του θεατρικού έργου με τίτλο "Νικήρατος" (1826), με θέμα την Έξοδο του Μεσολογγίου. Υπήρξε το πρώτο τυπωμένο ελληνικό έργο με θέμα το 1821.

  Αρχικά, οι απλές γυναίκες του αγώνα είναι από το Μεσολόγγι , οι οποίες σε όλη την διάρκεια της πολιορκίας της πόλης , στάθηκαν στο πλευρό των πολεμιστών εμψυχώνοντάς τους και βοηθώντας τους σε πρακτικά θέματα , όπως η περίθαλψη των τραυματισμένων και η μεταφορά των πυρομαχικών. Οι γυναίκες του Μεσολογγίου υπέστησαν τον σοβαρό λιμό της πόλης και , στην απόφαση για την ηρωική έξοδο , αποφάσισαν να θυσιαστούν μαζί με τους άντρες πολεμιστές. Κάποιες ντύθηκαν με αντρικά ρούχα και πέθαναν πολεμώντας , ενώ άλλες αιχμαλωτίστηκαν από τους πολιορκητές . Η ηρωική στάση των γυναικών του Μεσολογγίου αποτυπώθηκε λογοτεχνικά , μεταξύ άλλων και στο ποίημα του Διονύσιου Σολωμού, “Ελεύθεροι Πολιορκημένοι”.

  Έπειτα οι γυναίκες της Χίου , δεν σφαγιάστηκαν , αλλά αιχμαλωτίστηκαν για να πουληθούν στα σκλαβοπάζαρα της Κωνσταντινούπολης. Ήταν γυναίκες περήφανες , υπέμειναν τα απάνθρωπα μαρτύρια των Οθωμανών και σε πολλές περιπτώσεις , προτίμησαν να αρνηθούν τροφή , ώστε να πεθάνουν από την πείνα , παρά να σκλαβωθούν .Η συμπεριφορά των γυναικών της Χίου μετά τη σφαγή στο νησί καταγράφηκε από τους περιηγητές και ιστορικούς της εποχής και ενέπνευσε τον μεγάλο Γάλλο ζωγράφο Ευγένιο Ντελακρουά , που φιλοτέχνησε τον συγκλονιστικό πίνακα του “Η Σφαγή της Χίου”.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ακόμη, οι Κρητικές επέδειξαν απαράμιλλη ανδρεία και ανέπτυξαν ηρωικό ήθος . Συγκεκριμένα στην κρητική επανάσταση του 1866 και πιο συγκεκριμένα στην πολιορκία της Μονής Αρκαδίου.

  Τελειώνοντας οι Πελοποννήσιες στις ένοπλες συγκρούσεις των οικογενειών , όταν καιροφυλακτούσαν οι ‘χωσιές’ σε κάθε στενωσιά και πίσω από κάθε βράχο , για να σκοτώσουν τον αντίπαλο, οι γυναίκες κυκλοφορούσαν ελεύθερα και κανείς δεν σκεφτόταν να τις πειράξει . Όμως οι γυναίκες δεν έμεναν αμέτοχες στους αγώνες . Στο ημερολόγιο του Μανιάτη γιατρού Παπαδάκη είναι μεγάλος ο αριθμός των γυναικών με τραύματα από πέτρα , στιλέτο , ή πυροβολισμό. Ένας περιηγητής είδε στην Καρδαμύλη τις κοπέλες να αγωνίζονται στο λιθάρι και την σκοποβολή. Κάποιος άλλος έγραψε στο βιβλίο του πως μια γυναίκα του πρότεινε να βάλει το καπέλο του σε απόσταση 130 μέτρων , για να το τρυπήσει μα δεν δέχτηκε.

ΖΑΛΟΓΓΟ

  Ξεχωριστή μνεία αξίζει να γίνει στον "Χορό του Ζαλόγγου". Ο Αλή Πασάς το 1802 ήθελε να καταλάβει τους Σουλιώτες. Έτσι ξεκίνησε από την Πάργα και στις 12 Δεκεμβρίου , όπου άλλοι Σουλιώτες ξέφυγαν ή σκοτώθηκαν ή παραδόθηκαν. Έπειτα ο Κίτσος Μπότσαρης με 100 οικογένειες ξεκίνησε να φύγει από την περιοχή , αλλά παρά τις προσπάθειες να ξεφύγουν τους έπιασαν . Στο τέλος , 22 γυναίκες και 6 άνδρες μαζί με τα παιδιά τους , πήδηξαν από ένα βουνό του Ζαλόγγου χορεύοντας και τραγουδώντας το 1803.

Λένω Μπότσαρη

  Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Λένως Μπότσαρη , μιας εικοσάχρονης κοπέλας ξακουστής για την ομορφιά της σε όλη την Ήπειρο. Πρώτα, αναδείχθηκε αρχηγός των γυναικών στον πόλεμο του Ζαλόγγου. Εκείνη όχι μόνο πολέμησε , αλλά εμψύχωσε και βοηθούσε τους τραυματίες μοιράζοντας εφόδια.

  Στη συνέχεια, μια μεγάλη μάχη ξέσπασε στις 17 Δεκεμβρίου, όπου αναγκάστηκε να κατέβει νότια από το χωριό Βουλγαρέλι της Άρτας στα βουνά Αγράφων , μετά τη θεσσαλία . Πέρασαν την Βρεστένιτσα και στις 22 Δεκεμβρίου έφτασε στην Μονή της Θεοτόκου , στον Σέλτσο. Τη βραδιά όμως που έμειναν , σχεδίαζαν 8.000 τουρκοαλβανοί , με τον Βελή Πασά και τον Αλή Πασά να τους περικυκλώσουν. Τότε ο Γιώργης Κίριος -ήταν με το μέρος των Τούρκων - ζήτησε από τον Κίτσο, μετανιωμένος, να πολεμήσει στο πλευρό των Σουλιωτών. Τότε ο Κίτσος έδειξε το μονοπάτι για το μοναστήρι αλλά ο Γιώργης τους πρόδωσε.

  Έτσι, οι Τούρκοι τους επιτέθηκαν. Η Λένω έτρεξε μαζί με τον πατέρα της, Νότη , ο οποίος τραυματίστηκε ,αλλά εκείνη συνέχισε και βούτηξε στα παγωμένα νερά του ποταμού. Εκεί την βρήκε ένας στρατιώτης όπου πάλεψε μαζί του ,όμως ο ποταμός τους παρέσυρε και χάθηκαν.

Πηγές

Για τη Λένω Μπότσαρη και το Ζάλογγο 

http://www.agioskosmas.gr/sindesmos.asp?isue=132&artid=4475

Για τις άγνωστες γυναίκες της επανάστασης 

Άρθρο της Καλλιόπης Γιακουμή 

Η σφαγή της Χίου.jpg

Μπουμπουλίνα Λασκαρίνα, η ηρωική καπετάνισσα

Ορνέλα Χοτζάι

Φτάνοντας στις Σπέτσες, το νησί της Μπουμπουλίνας, αντικρίζει το άγαλμα της καπετάνισσας. Η Μπουμπουλίνα αναπαρίσταται γυμνόποδη, ντυμένη με ναυτικά ρούχα να ατενίζει στο βάθος του ορίζοντα. Έχει το αριστερό της χέρι πάνω από τα μάτια της για να μην την τυφλώνει ο ήλιος και για να εστιάζει καλύτερα ενώ το δεξί της χέρι ακουμπά στην πιστόλα που χει στη ζώνη της. Είναι έτοιμη για μάχη! 

Η ζωή της πριν το ξέσπασμα του Αγώνα

Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, ήταν μία από τις κορυφαίες γυναικείες μορφές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.

    Ήταν κόρη του Υδραίου πλοιάρχου Σταυριανού Πινότση και της επίσης υδραίας Σκεύως Κοκκίνη, που καταγόταν από εφοπλιστική οικογένεια.

   Γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1771 στις φυλακές της Κωνσταντινούπολης, όπου ο πατέρας της εκρατείτο για συμμετοχή στα Ορλοφικά. Στα 17 της παντρεύτηκε τον Σπετσιώτη πλοίαρχο Δημήτριο Γιάννουζα. Το 1797, ο σύζυγός της σκοτώθηκε σε συμπλοκή με αλγερινούς πειρατές και η Λασκαρίνα σε ηλικία 26 ετών μένει χήρα με τρία παιδιά, τον Ιωάννη, τον Γεώργιο και την Μαρία.

  Το 1801 παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο τον Σπετσιώτη καραβοκύρη Δημήτριο Μπούμπουλη και έγινε έκτοτε γνωστή ως Μπουμπουλίνα. Και ο δεύτερος σύζυγός της σκοτώθηκε σε σύγκρουση με αλγερινούς πειρατές το 1811. Η Μπουμπουλίνα ήταν 40 ετών τότε και μαζί του απέκτησε τρία παιδιά, την Ελένη, την Σκεύω και τον Νικόλαο.

    Με την περιουσία του συζύγου της, που ξεπερνούσε τα 300.000 τάληρα, η Μπουμπουλίνα ασχολήθηκε με τα ναυτιλιακά κι έγινε μέτοχος σε διάφορα σπετσιώτικα πλοία. Όμως, το 1816 οι Οθωμανοί επεχείρησαν να κατάσχουν την περιουσία της, επειδή τα πλοία του συζύγου της μετείχαν υπό ρωσική σημαία στον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1806. Με τη μεσολάβηση του ρώσου πρεσβευτή στην Κωνσταντινούπολη Στρογκάνωφ και της μητέρας του Σουλτάνου Βαλιντέ κατόρθωσε να διασώσει την περιουσία της.

   Στην Κωνσταντινούπολη φαίνεται ότι μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το 1819, αλλά το γεγονός αυτό αμφισβητείται, καθώς είναι γνωστό ότι η οργάνωση δεν έκανε ποτέ μέλη της, γυναίκες.

   Μόλις η Μπουμπουλίνα επέστρεψε στις Σπέτσες διέταξε τη ναυπήγηση του πλοίου «Αγαμέμνων». Με μήκος 34 μέτρα και εξοπλισμένο με 18 κανόνια, ο «Αγαμέμνων» καθελκύστηκε το 1820 και ήταν το μεγαλύτερο πλοίο που έλαβε μέρος στην Επανάσταση.

Η δράση στη διάρκεια του Αγώνα

  Όταν ξεκίνησε η ελληνική επανάσταση,η Μπουμπουλίνα είχε σχηματίσει δικό της εκστρατευτικό σώμα από Σπετσιώτες, τους οποίους αποκαλούσε «γενναία μου παλικάρια» μάλιστα είχε αναλάβει να αρματώνει, να συντηρεί και να πληρώνει τον στρατό αυτό μόνη της όπως έκανε και με τα πλοία της και τα πληρώματά τους.

  Στις 13 Μαρτίου 1821, στο λιµάνι των Σπετσών, η Μπουµπουλίνα ύψωσε στο κατάρτι του πλοίου Αγαµέµνων την δική της επαναστατική σηµαία, την οποία χαιρέτησε µε κανονιοβολισµούς. Η σηµαία αυτή είχε κόκκινο περίγυρο και µπλε φόντο και απεικόνιζε έναν βυζαντινό µονοκέφαλο αετό ο οποίος είχε τα φτερά γυρισµένα προς τα κάτω και συµβόλιζε το σκλαβωµένο Ελληνικό Έθνος, το οποίο θα αναγεννιόταν όπως ο φοίνικας µε την βοήθεια του Ναυτικού, το οποίο συµβόλιζε η άγκυρα.

   Στις 3 Απριλίου και ανήµερα των Βαΐων, οι Σπέτσες, πρώτες από όλα τα νησιά, επαναστατούν ενώ το Μάιο οι Σπέτσες, η Ύδρα και τα Ψαρά αποτελούσαν τις µεγαλύτερες ναυτικές δυνάµεις της επαναστατηµένης Ελλάδας.

     Η Μπουµπουλίνα, ως επικεφαλής µοίρας πλοίων έπλευσε προς το Ναύπλιο το οποίο ήταν ένα απόρθητο οχυρό εφοδιασµένο µε 300 κανόνια και αποτελούµενο από τρία φρούρια, το Μπούρτζι, την Ακροναυπλία και το Παλαµήδι. Τα πληρώµατα του στόλου της αποβιβάστηκαν στο κοντινό λιµάνι, στους Μύλους του Άργους και µε τον ενθουσιασµό της έδωσε θάρρος στο πλήρωµά της και στους Αργείους για την πολιορκία του Ναυπλίου που είναι µια απαράµιλλη πράξη ηρωισµού.

     Αρχικά, έδινε κατευθύνσεις στους άντρες της και αργότερα συµµετείχε η ίδια στην µάχη. Εκτός από την πολιορκία του Ναυπλίου, πήρε µέρος στον ναυτικό αποκλεισµό της Μονεµβασιάς και στην παράδοση του κάστρου της, καθώς και στην πολιορκία του Νεοκάστρου της Πύλου και τον ανεφοδιασµό του Γαλαξιδίου.

      Μετά την καταστροφή του Δράμαλη από τον Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια ο αγώνας για τους τούρκους στην Πελοπόννησο είχε κριθεί. Ελάχιστα ήταν τα φρούρια που πρόβαλλαν αντίσταση και μεταξύ αυτών το περίφημο φρούριο του Παλαμηδίου στο Ναύπλιο. Το φρούριο αυτό το πολιορκούσε από τη ξηρά ο Δημήτρης Υψηλάντης και από τη θάλασσα η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα με τους Σπετσιώτες να δείχνουν γενναιότητα, αυτοθυσία και να προσπαθούν με τις βάρκες τους και κάτω από καταιγισμό κανονιοβολισμών να αποβιβαστούν και να καταλάβουν το απόρθητο κάστρο.

       Στη µάχη του Χάραδρου κοντά στο Άργος, ένα σώµα Σπετσιωτών πολεµιστών αντιµετώπισε 2.000 Τουρκαλβανούς, οι οποίοι είχαν σταλεί από τον Χουρσίτ Πασά, µε σκοπό την εκκαθάριση της Πελοποννήσου από τους εξεγερµένους Έλληνες.

   Παρ' όλα αυτά η Μπουµπουλίνα βοήθησε να σωθεί το χαρέµι του Χουρσίτ Πασά από την σφαγή, µε κίνδυνο της ζωής της. Πριν την άλωση της Τριπολιτσάς, η Μπουµπουλίνα έφτασε έφιππη στο ελληνικό στρατόπεδο έξω από την πόλη όπου συνάντησε τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, η φιλία και ο αλληλοσεβασµός των οποίων οδήγησε στο να παντρευτούν τα παιδιά τους Πάνος Κολοκοτρώνης και Ελένη Μπούµπουλη.

    Η Μπουµπουλίνα έπαιρνε µέρος στα πολεµικά συµβούλια και στις αποφάσεις ως ισάξια των άλλων οπλαρχηγών, της απονέµεται ο τίτλος της "Καπετάνισσας" και της "Μεγάλης Κυράς". Έτσι τα δύο πρώτα χρόνια της επανάστασης είχε ξοδέψει όλη της την περιουσία.

Το τέλος

Μετά την άλωση του Ναυπλίου, το Νοέμβριο του 1822, η Μπουμπουλίνα εγκαταστάθηκε στην πόλη, όπου έζησε έως τα μέσα του 1824. Εκδιώχθηκε από το Ναύπλιο κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, όταν πήρε το μέρος του φυλακισμένου Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Οι κυβερνητικοί σκότωσαν τον γαμπρό της και από την ίδια αφαίρεσαν το κομμάτι γης που της είχαν δώσει για τις υπηρεσίες της στον Αγώνα.

     Έτσι, η Μπουμπουλίνα επέστρεψε πικραμένη στις Σπέτσες και εγκαταστάθηκε στο σπίτι του δεύτερου συζύγου της, μόνη με τα υπολείμματα της περιουσίας της, μέχρι το τέλος της ζωής της, που δεν άργησε να έλθει.

 

  Τον Μάιο του 1825 ο γιος της Γεώργιος Γιάννουζας κλέφτηκε με την Ευγενία Κούτση, κουνιάδα του ετεροθαλούς αδελφού της Μπουμπουλίνας, Λάζαρου Ορλόφ. Ο Ορλόφ, συνοδευόμενος από μέλη της οικογένειας Κούτση, πήγε στο σπίτι της Μπουμπουλίνας σε αναζήτηση της Ευγενίας. Στη λογομαχία που ακολούθησε, κάποιος πυροβόλησε και χτύπησε στο μέτωπο την Μπουμπουλίνα, που έπεσε νεκρή.

   Δεν έχει διαλευκανθεί αν ήταν τυχαίο περιστατικό ή δολοφονία. Τα οστά της εναποτέθηκαν στον ιδιόκτητο ναΐσκο του Αγίου Ιωάννου.

Οι τιμές για τη συνολική προσφορά της στην Ελληνική Επανάσταση

  Οι απόγονοι της Μπουμπουλίνας δώρισαν το πλοίο «Αγαμέμνων» στο νεοσύστατο κράτος, το οποίο έγινε η ναυαρχίδα του Ελληνικού Στόλου με το όνομα «Σπέτσαι». Ανατινάχθηκε από τον Ανδρέα Μιαούλη στον Πόρο κατά τη διάρκεια των πολιτικών ταραχών της 29ης Ιουλίου 1831.

 

 Μετά  τον θάνατο της έλαβε τον τίτλο του ναυάρχου από τη Ρωσία, πρωτοφανής τιμή για γυναίκα. Το 2018, ήταν η σειρά της πατρίδας της να την τιμήσει. Με απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, της απονεμήθηκε ο βαθμός του υποναυάρχου επί τιμή, ο Πολεμικός Σταυρός Α ‘ Τάξεως και το Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων, για  τον απαράμιλλο ηρωισμό της, την αυτοθυσία και την αφοσίωση που επέδειξε προς το Ελληνικό Έθνος, τα οποία την κατέστησαν στη μνήμη όλων των Ελλήνων και Ελληνίδων ως Εθνικό ιδεώδες.

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1) Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα

 Εκδότης: ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ « Η ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ»

2)ΣΠΕΤΣΕΣ: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Εκδότης:  ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ «Η ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ»

 

Πηγές: https://www.sansimera.gr/biographies/257

https://www.infokids.gr/laskarina-mpoumpoulina/

https://gr.pinterest.com/pin/288300813630301777/

http://photodentro.edu.gr/aggregator/lo/photodentro-aggregatedcontent-8526-2118

https://www.tripadvisor.com.gr/Attraction_Review-g2699968-d10802969-Reviews-Bouboulina_s_Statue-Spetses_Town_Spetses_Saronic_Gulf_Islands_Attica.html

https://www.exploring-greece.gr/el/show/22999/:ttd/AGALMA-BUBULINAS#.X-r7pNgzZPY

http://www.katiousa.gr/politismos/eikastika/151-pinakes-gia-tin-epanastasi/

https://www.niriides-spetses.gr/2016/06/14/armata/

https://www.pi.ac.cy/pi/files/epimorfosi/isotita_fylou/dimgymn/arxeia/istoria/Istoselides/Laskarina_Mpoumpoulina.pdf

     θέλει αρετήν και τόλμην
                   η ελευθερία.
 
 

Ανδρέας Κάλβος  “Ωδαί” από τη συλλογή Λυρικά

1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ

ΑΙΣΧΥΛΕΙΟ

ΓΥΦΤΕΑ 27 ΕΛΕΥΣΙΝΑ 19200

2105546634, 2105543974

©2021 by 1821:Η Ελλάδα γράφει Ιστορία.. Proudly created with Wix.com

bottom of page